โรงเรียนนารีนุกูล จัดตั้งขึ้นเมื่อปีพ.ศ. 2428 โดยนางจงราชกิจ(หนู ศิริโสถติ์) ได้จัดตั้งโรงเรียนขึ้นเป็นครั้งแรกที่บ้านของท่าน ในปีพ.ศ. 2443 พระญาณรักขิต (พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ - จันทร์ สิริจฺนโท) เจ้าคณะมณฑลอุบลราชธานี ได้ตั้งชื่อโรงเรียนแห่งนี้ว่า นารีนุกูล จึงนับปีนี้เป็นปีก่อตั้งโรงเรียน ในปีพ.ศ. 2458 หลวงวิสณฑ์ดรุณการได้รวมโรงเรียนเพิ่มวิชานารีกับโรงเรียนนารีนุกูลเข้าเป็นโรงเรียนเดียวกัน ในปีพ.ศ. 2460 โรงเรียนนารีนุกูลได้ตั้งเป็นหลักฐานมั่นคงเป็นครั้งแรกที่บริเวณบ้านเหนือ ซึ่งเป็นที่ตั้งของวิทยาลัยอาชีวศึกษาอุบลราชธานีในปัจจุบัน ในปีพ.ศ. 2480 ทางราชการให้งบประมาณก่อสร้างอาคารใหม่ขึ้น ณ บริเวณตะวันออกของทุ่งศรีเมืองโรงเรียนนารีนุกูลจึงย้ายออกจากที่เดิมไปอยู่ที่ใหม่และเปิดเรียนวันแรกในวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2480 และในปีพ.ศ. 2515 ได้รับงบประมาณสร้างอาคารเรียนขึ้นในสถานที่ใหม่ เนื้อที่ 37 ไร่ 1 งาน 67 ตารางวาซึ่ง นายเดช ถิรวัฒน์ เป็นผู้บริจาคให้เป็นที่ตั้งของโรงเรียนนารีนุกูลในปัจจุบัน เมื่อวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2516 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร ได้ทรงพระกรุณาเสด็จวางศิลาฤกษ์อาคารเรียนหลังที่ 2 และโรงเรียนได้ถือเอาวันที่4 มกราคม เป็นวันสถาปนาโรงเรียน เมื่อพ.ศ. 2538 โรงเรียนนารีนุกูลเปลี่ยนจากโรงเรียนสตรีประจำจังหวัดเป็นโรงเรียนสหศึกษา
สัญลักษณ์
- ตราสัญลักษณ์
ตราประจำโรงเรียนนารีได้แก่ พุ่มดอกไม้ซึ่งประดับด้วยกลีบดอกบัว อันเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดอุบลราชธานี ยอดของพุ่มประดับด้วยส่วนยอดขแงมงกุฏ อันเป็นเครื่องหมายแสดงความเครพเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ มีรัศมีปรากฏบนยอดแสดงความเจริญรุ่งเรือง ขอบล่างประดับด้วยผ้าโบสลักชื่อโรงเรียน
ความหมาย เป็นเครื่องหมายของสถาบันการศึกษาแห่งนี้ และสะท้อนให้แนวปรัชญาการศึกษาที่สถาบันแห่งนี้มุ่งให้การศึกษา การฝึกฝนอบรมให้แก่เด็กเยาวชนที่รับเข้ามาเป็นศิษย์ เกิดการพัฒนามีความเจริญงอกงาม ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและสติปัญญาเป็นบุคคลที่ทรงคุณค่า มีศิลปะและวัฒนธรรม ความเป็นไทย เสมือนพุ่มดอกไม้ที่ได้รับการแต่งประดับให้เป็นของสูงค่า
- สีธงประจำโรงเรียน
- กรมท่า หมายถึง ความวิริยะอุตสาหะ เข้มแข็ง อดทน และมั่นคง
- ชมพู หมายถึง คุณธรรมความดี ร่าเริง แจ่มใส
- ปรัชญา
"นารีนุกูล เพิ่มพูลปัญญา รักสามัคคี มีเกียรติวินัย"
- ความหมาย ชาวนารีนุกูลทุกคน จักต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้ไฝ่รู้อยู่เสมอ รู้รักสามัคคี รักษาเกียรติ และวินัย
- คติธรรม
"ธมฺโม หเว รกฺขติ ธมฺมจาริ"(ธรรม ย่อมรักษาผู้ประพฤติธรรม)
อาคาร และ สถานที่สำคัญในโรงเรียนนารีนุกูล
อาคาร และ สถานที่สำคัญในโรงเรียนนารีนุกูล
- อาคารราชกิจ
- ชั้นที่ ๑ ที่ตั้งฝ่ายกิจการนักนักเรียน ห้องแนะแนว ห้องพยาบาล ห้องคณะกรรมการนักเรียน ห้องศูนย์ มศธ.
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ห้องเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓
- ชั้นที่ ๓ ที่ตั้งห้องภูมิศาสตร์ ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓
- ชั้นที่ ๔ ที่ตั้งห้องพระพุทธศาสนา ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓
- อาคารวชิราคาร
- ชั้นที่ ๑ ที่ตั้งฝ่ายวิชาการ
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒
- ชั้นที่ ๓ ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒
- ชั้นที่ ๔ ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒
- อาคารพระญาณ
- ชั้นที่ ๑ ที่ตั้งห้องเตรีมเคมี ห้องเรียนสีเขียว
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ห้องเตรียมชีววิทยา
- ชั้นที่ ๓ ที่ตั้งห้องเตรียมฟิสิกส์ ห้องเรียนโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ
- อาคารรักขิต
- ชั้นที่ ๑ ที่ตั้งห้องเรียนพิเศษวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ห้องเรียนวิชาวิทยาศาสตร์
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑
- ชั้นที่ ๓ ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑
- อาคารหลวงวิสณฑ์
- ชั้นที่ ๑ โรงอาหาร
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี
- ชั้นที่ ๓ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ ห้องนาฏศิลป์ ห้องดนตรีไทย ห้องทัศนศิลป์
- ชั้นที่ ๔ ที่ตั้งโรงยิม
- อาคารดรุณการ
- ชั้นที่ ๑ ที่ตั้งสหกรณ์ร้านค้านารีนุกูล
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ ห้องภาษาญี่ปุ่น ห้องภาษาจีน
- ชั้นที่ ๓ ที่ตั้งห้องเรียน Narinukun International Programme (NIP) ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖
- ชั้นที่ ๔ ที่ตั้งห้องปฏิบัติการทางภาษา ห้องเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑
- อาคาร ๑๑๐ ปี นารีนุกูล
- ชั้นที่ ๑ ที่ตั้งกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
- ชั้นที่ ๒ ที่ตั้งห้องเรียนทั่วไป
- อาคารเฉลิมพระเกียรติ
- ชั้นที่ ๑ โรงอาหาร
- ชั้นที่ ๒ หอสมุดนารีนุกูล
- อาคารอำนวยการ
- ชั้นที่ ๑ ฝ่ายอำนวยการ
- ชั้นที่ ๒ ห้องผู้อำนวยการสถานศึกษา
- อาคาร ๑๑๑ ปี นารีนุกูล
- ชั้นที่ ๑ ห้องวงโยธวาทิต ออร์เคสตรา (orchestra) ฝ่ายอาคารและสถานที่
- ชั้นที่ ๒ ห้องเรียนทั่วไป
- หอประชุมนารีนุกูล
- สระว่ายน้ำนารีนุกูล
- อาคารคีตราชันย์
- อาคารเกียรตสุรนนท์
- อาคารศูนย์การเรียนเกษตร
- อาคารประชาสัมพันธ์
- อาคารนารีนุกูลสมาคม
- อาคารคหกรรม
- อาคารอุตสหกรรม
- อาคารเกียรติยศ โรงเรียนนารีนุกูล
